Amaurilhoun
Vaccinium myrtillus
Ericaceae
Àutri noum : Agies, Maurilho, Aniroun, Eìse, Brimbalié.
Noms en français : Myrtille, Airelle.
Descripcioun :L'amaurié (aiges en Alouos 04) es uno pichoto planto bouissounouso que trachis sus li relarg safranous de mountagno. Fai de pichòti flour roujo en campano que se duerbon en meme tèms que li fueio. Se destrìo de l'aire-negre qu'a de fueio dentado e pas roundo.
Usanço :Cadun counèis lou bon goust dis amaurilhoun que podon èstre manjado de d'ùni biais (coume en tarto, ço que se fai proun dins d'ùni relarg dis Aup). Es un fru qu'a proun de qualita : èi riche en vitamino (A pèr la visioun au calabrun), en fibro, en antióussidant... Ei vertuous contro li proublèmo de memòri, la fouiro e proun enca. La tisano de fueio èi diuretico. Pèr pas aganta l'ekinococoso, vau mies faire couire li brimbello.
Port : Aubret
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vaccinium
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Champino
- Fourèst
- Tourbièro
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Vaccinium myrtillus L., 1753
Flox
Epilobium angustifolium
Onagraceae
Noms en français : Epilobe à feuilles étroites, Épilobe en épi.
Descripcioun :Grando planto renadivo que vèn bèn dins lis esclargiero dóu relarg dóu fau e peréu dóu mele. Fai de poulit couquet rose sus de lóngui cambo. Lou noum retengu de "Flox" vèn de l'enquisto de Madon (1999) au Ventour.
Usanço :Lou flox èi vertuous contro l'enflamacioun e peréu li fèbre e lis enfecioun. Empacho l'acioun di proustaglandino e s'emplego pèr eisèmple dins li problèmo de proustato, d'enflamacioun ORL, de vèntre, de boufigo e enca de pèu...
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Epilobium
Famiho : Onagraceae
Ordre : Myrtales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca Si
Autour basso e auto : 200 à 2300 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Esclargiero
- Gaudre
- Ribiero
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Epilobium angustifolium L., 1753